Τι πρέπει να κάνουμε για να αποτρέψουμε το παιδί μας από το κάπνισμα μια για πάντα;

Το κάπνισμα απειλεί «ύπουλα» την υγεία των παιδιών σας! Οι πιο συνηθισμένες δικαιολογίες που χρησιμοποιούν οι γονείς είναι οι εξής: «Καπνίζω μόνο έξω από το σπίτι» ή «Ποτέ δεν καπνίζω κοντά τους» ή «Προσπαθώ να το κόψω». Θυμηθείτε όμως, ότι ο έφηβος θεωρεί τον εαυτό του άτρωτο και πιστεύει ότι οι επιπλοκές που οφείλονται στο κάπνισμα είναι τόσο µακρινές που πρακτικά, δεν τον αφορούν.Όλες αυτές οι δικαιολογίες λοιπόν είναι παντελώς ανούσιες. Ο χρόνος κυλάει, και αυτό δεν λειτουργεί θετικά ούτε για εσάς ούτε για τα παιδιά σας!

Πρόσφατη έρευνα στην Ελλάδα έδειξε ότι οι έφηβοι καθόλου δεν ενδιαφέρονται για τον καρκίνο, τις καρδιακές προσβολές και όλα τα άλλα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκαλέσει το τσιγάρο. Σταθερά αυξανόμενο είναι, σύμφωνα με στοιχεία, το ποσοστό των παιδιών που ξεκινούν το κάπνισμα, παρά το γεγονός ότι στους ενήλικες τα ποσοστά καπνιστών έχουν μειωθεί. Ωστόσο, ήδη από την ηλικία των 15 ετών, περισσότερο τα αγόρια και λιγότερο τα κορίτσια, όχι μόνο αγοράζουν το πρώτο τους πακέτο αλλά και εθίζονται στο τσιγάρο. Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν για να αποτρέψουμε το παιδί μας από το κάπνισμα; Ο καθηγητής στο Y. M. C. A, Adi Jaffe, μας λέει πώς να το κάνουμε σωστά και αποτελεσματικά.

1. Δώστε το καλό παράδειγμα. Όπως στα περισσότερα πράγματα, έτσι και στο κάπνισμα, το παράδειγμα το δικό μας αλλά και η γενικότερη στάση μας απέναντι σε αυτό έχει πολλά να προσφέρει στην αντίληψη του παιδιού, του αυριανού εφήβου και μελλοντικού ενήλικα - σχετικά με το τσιγάρο. Όταν κάποιος γονέας καπνίζει φαντάζει δυσκολότερο να «πείσει» το παιδί του για τις αρνητικές συνέπειες του τσιγάρου. Ωστόσο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη δική του εμπειρία ως αρνητική υπερτονίζοντας το κόστος αυτής της συνήθειας.

2. Μη διστάσετε να του δείξετε εικόνες από το τι μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα. Είναι μια μέθοδος πολύ διαδεδομένη στον εξωτερικό κυρίως. Όσο τρομακτικό κι αν τους φανεί το θέαμα μιας ακτινογραφίας με μαύρους πνεύμονες, τόσο θετικά θα λειτουργήσει. Γι΄αυτό μη διστάσετε να τους δείξετε φυλλάδια ενημερωτικά σχετικά με τις καρδιοπάθειες, ή μη θεωρήσετε ταμπού να του δείξετε ρεαλιστικές εικόνες από ανθρώπους που πάσχουν από κάποιο καρκίνο του πνεύμονα.

3. Μιλήστε του και για τα άμεσα αποτελέσματα του καπνίσματος. Τα παιδιά σπάνια ανησυχούν για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες, μια που όπως είναι φυσιολογικό πιστεύουν ότι έχουν απεριόριστο χρόνο για τα πάντα. Για να τα αφυπνήσουμε μπορούμε να ρίξουμε το «βάρος» στα πιο άμεσα αποτελέσματα του καπνίσματος όπως: δύσοσμη αναπνοή, κίτρινα δόντια, μυρωδιά τσιγάρου στα μαλλιά και τα ρούχα, εύκολη κόπωση και βήχας.

4. Μυήστε το στον αθλητισμό. Άλλος ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αποφύγουν τα παιδιά το κάπνισμα είναι με το να συμμετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες, αθλητικές ή άλλες, καθώς έτσι θα έχουν λιγότερο χρόνο για να καπνίσουν. Επιπλέον, οι περισσότερες αθλητικές δραστηριότητες προωθούν ή συμβαδίζουν με έναν αντικαπνιστικό τρόπο ζωής.

5. Μην παρουσιάζετε έμμεσα το κάπνισμα ως φυσιολογική ρουτίνα. Μην αφήνετε λερωμένα τασάκια σε όλο το σπίτι και μη στέλνετε το παιδί να φέρει τα τσιγάρα σας ή να πιάνει τασάκια, αναπτήρες και γενικά να εξοικειώνεται με τα σύνεργα του καπνίσματος σαν να είναι κάτι εξίσου αποδεκτό με το σαπούνι ή το μαχαιροπίρουνο. Τα παιδιά που ζουν με καπνιστές έχουν δυο ως τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να καπνίσουν όταν γίνουν έφηβοι.

6. Μιλήστε του με ειλικρίνεια. Μιλήστε του για την εμπειρία σας με το τσιγάρο, περιλαμβανομένων και των λαθών σας. Αυτό θα το ενθαρρύνει να είναι πιο ανοικτό και ειλικρινές. Αν είστε καπνιστές δεν πρέπει να λειτουργείτε ενοχικά επειδή κάποια στιγμή παγιδευτήκατε στο κάπνισμα οι ίδιοι. Κανένας δεν άναψε το πρώτο του τσιγάρο ξέροντας ότι θα ακολουθήσουν άλλα 200.000 τα επόμενα 30 χρόνια.

7. Αποφύγετε την τιμωρία και την σκληρή κριτική. Το ζήτημα του καπνίσματος έχει πολλές παραμέτρους που δε μπορούμε πάντα να ελέγξουμε, μια που τα παιδιά και οι έφηβοι συχνά επηρεάζονται από κοντινούς φίλους, αγνοώντας τους κινδύνους και δίνοντας έμφαση στην εικόνα που θα σχηματίσουν οι άλλοι. Σε περίπτωση λοιπόν που πιάσετε «στα πράσα» το παιδί να καπνίζει αποφύγετε τις ακραίες συμπεριφορές. Ο πανικός, η κατακραυγή, η ένταση, οι φωνές και οι ατελείωτοι καβγάδες όχι μόνο δεν βοηθούν αλλά αποτρέπουν το παιδί να μπει σε ανοιχτή συνδιαλλαγή με τους γονείς του.Έτσι εύκολα καταφεύγει στις συμβουλές συνομήλικων και φίλων, οι οποίοι φαίνεται να τους καταλαβαίνουν καλύτερα.

Οι επιπτώσεις του καπνίσματος

Οι ουσίες που παράγονται κατά την καύση του τσιγάρου, ανέρχονται σε 4000 περίπου. Κυριότερες είναι η νικοτίνη, το μονοξείδιο του άνθρακα, το διοξείδιο του αζώτου,, η πίσσα, το βενζένιο, το χλωριούχο βινύλιο, το αρσενικό, το χρώμιο, το νικέλιο, το κάδμιο κ.λ.π. Για όλα αυτά υπάρχουν στοιχεία ότι μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο στον άνθρωπο, και ανεπανόρθωτες ζημιές στο κυκλοφοριακό και το αναπνευστικό σύστημα.

-     Το κάπνισμα επιταχύνει την αθηροσκλήρωση, αυξάνει την αρτηριακή πίεση, προκαλεί ταχυκαρδία και αρρυθμίες, αυξάνει τις στηθαγχικές κρίσεις και το ποσοστό των εμφραγμάτων καθώς και των αιφνίδιων θανάτων.

-     Συμβάλλει στη δημιουργία θρόμβων. Σε μανιώδεις καπνιστές είναι δυνατόν να αποφραχθεί μία αρτηρία από θρόμβο, επειδή επικάθεται η νικοτίνη στα τοιχώματά της.

-     Το 30% των θανάτων από στεφανιαία νόσο αποδίδεται στο κάπνισμα.

-     Το κάπνισμα θεωρείται η κύρια αιτία πρόκλησης χρόνιας βρογχίτιδας, εμφυσήματος και σε πολλές περιπτώσεις αιτία βρογχικού άσθματος.

-     Επίσης ευθύνεται για το 85% των περιπτώσεων του καρκίνου του πνεύμονα, για το 30% των περιπτώσεων του καρκίνου του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του στομάχου, του παγκρέατος και για το 50% των περιπτώσεων του καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

-     Γενικά η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου είναι διπλάσια στους καπνιστές και τετραπλάσια σε όσους καπνίζουν υπερβολικά.

-     Το κάπνισμα προκαλεί πρόωρη ρυτίδωση και ωχρότητα στο πρόσωπο με αποτέλεσμα την πρόωρη γήρανση του δέρματος του προσώπου.

-     Ακόμη, το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη οδηγεί στη γέννηση εμβρύων με ελλιπές βάρος καθώς και εμβρύων με διανοητική ανάπτυξη που υπολείπεται έναντι των παιδιών μη καπνιστριών.

-     Το παθητικό κάπνισμα στα μικρά παιδιά (που ζουν σε περιβάλλον που καπνίζουν οι μεγάλοι), θεωρείται υπεύθυνο για περιπτώσεις βρογχίτιδας, άσθματος και αλλεργιών.

-     Οι καπνιστές αυξάνουν τις πιθανότητες με την πάροδο του χρόνου να καταστούν ανίκανοι στο σεξ!

Κάλλιο λοιπόν άκαπνος, υγιής και θερμόαιμος παρά καπνιστής, άρρωστος και ανίκανος! 

Τι θα πρέπει να γνωρίζει κανείς για το κάπνισμα και τον καρκίνο

Σε όλα τα πακέτα τσιγάρων αναγράφεται ένα προειδοποιητικό μήνυμα, όπως «το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα». Πρόσφατα πάνω στα πακέτα τοποθετήθηκαν επίσης διάφορες σκληρές εικόνες με τις επιπτώσεις του καπνίσματος που στόχο έχουν να αποτρέψουν από αυτή την κακή συνήθεια, αν και ελέγχεται η μέθοδος για την αποτελεσματικότητά τους τουλάχιστον στη Γερμανία, όπου ένας στους 4 συνεχίζει να καπνίζει. Η σημερινή ημέρα επιτρέπει μια πιο ενεργή προειδοποίηση για τις επιπτώσεις του καπνίσματος.

Γιατί το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο;

Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Κέντρο Διαφώτισης (BZgA) ο καπνός περιέχει σχεδόν 5.000 διαφορετικές χημικές ουσίες. Όπως έχει αποδειχθεί, περίπου οι 90 από αυτές είναι καρκινογόνες ή υπάρχει υπόνοια ότι είναι. Αυτές οι ουσίες εισέρχονται στον οργανισμό μέσω των βλεννογόνων και των πνευμόνων. Ο πολλαπλασιασμός των κυττάρων εξαρτάται από το ανθρώπινο γονίδιο.

Οι καρκινογόνες ουσίες που περιέχει ο καπνός του τσιγάρου μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές. Αυτές με τη σειρά τους μεταλλάσσουν τα γονίδια του DNA και έτσι η κυτταρική διαίρεση διαταράσσεται με αποτέλεσμα να προκαλείται μαζική παραγωγή νέων κυττάρων, που είναι καρκινικά. Ο οργανισμός βέβαια έχει τη δυνατότητα να «επιδιορθώσει» τέτοιες βλάβες στο DNA. Στους καπνιστές όμως αυτοί οι μηχανισμοί παρουσιάζουν δυσλειτουργία κι αυτό λόγω επιβάρυνσης από τις τοξικές ουσίες.

Ο καπνός του τσιγάρου βλάπτει κυρίως τις περιοχές εκείνες όπου υπάρχει άμεση επαφή καπνού και ιστών, όπως παραδείγματος χάρη στη στοματική κοιλότητα και στους πνεύμονες. Οι καρκινογόνες ουσίες μπορούν επίσης να κυκλοφορήσουν ελεύθερα σε όλο το σώμα και να δημιουργήσουν όγκους. Οι καπνιστές διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του πνεύμονα, του λάρυγγα, του οισοφάγου και της στοματικής κοιλότητας. Επίσης το κάπνισμα συσχετίζεται με τη λευχαιμία, τον καρκίνο του παγκρέατος και των νεφρών, της ουροδόχου κύστης και του τραχήλου της μήτρας.

Το παθητικό κάπνισμα και η διακοπή του καπνίσματος

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Ομοσπονδιακού Κέντρου Ενημέρωσης για Θέματα Υγείας (BZgA) το 25-30% των θανάτων από καρκίνο οφείλονται στο κάπνισμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας Καρκίνου της Χαϊδελβέργης (DKFZ) ένας στους δέκα καπνιστές πάσχει από καρκίνο του πνεύματος και μάλιστα η ασθένεια εμφανίζεται 30 - 40 χρόνια αφότου ο καπνιστής ξεκινήσει το τσιγάρο. Μεγάλο ρόλο όμως παίζει η συχνότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του «Άτλαντα Καπνού της Γερμανίας», το 2013 έχασαν τη ζωή τους 121.000 άνθρωποι εξαιτίας του καπνίσματος. Αυτοί αποτελούν το 13,5% των θανάτων στη Γερμανία, 58.758 από αυτούς πέθαναν από καρκίνο που προκλήθηκε από χρόνιο κάπνισμα.

Και το παθητικό κάπνισμα ενισχύει τις πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου. Ακόμη κι όταν κάποιος δεν καπνίζει, αναπνέει πολλές καρκινογόνες ουσίες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών πάνω από 100 άνθρωποι το χρόνο προσβάλλονται από καρκίνο του πνεύμονα εξαιτίας του παθητικού καπνίσματος. Σύμφωνα με το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας Καρκίνου (DKFZ) κάθε χρόνο πεθαίνουν περίπου 2.150 άνθρωποι εξαιτίας στεφανιαίων νόσων που οφείλονται στο παθητικό κάπνισμα.

Αν κανείς κόψει το κάπνισμα για αρκετά χρόνια μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου και μάλιστα αυτό αφορά τους περισσότερους τύπους καρκίνου. Μία δεκαετία μετά την οριστική διακοπή του καπνίσματος οι πιθανότητες να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα ένας πρώην καπνιστής μειώνονται κατά το ήμισυ. Για να φτάσει όμως στα χαμηλά επίπεδα κινδύνου ενός μη καπνιστή πρέπει να περάσουν 20-30 χρόνια από τη στιγμή που διέκοψε το τσιγάρο.

Πηγή:ΣΚΑΪ

Σταματήστε το κάπνισμα και κερδίστε!

οΔΗΓΟΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΤΟΥ ΜΗ ΚΑΠΝΙΣΤΗ

Ένα υπέροχο βίντεο!

Δεν υπάρχει μία λύση για όλα τα προβλήματα: και συχνά είναι αυτή η προσέγγιση «ένα πρόβλημα, μία λύση» που έχει άδοξο τέλος όταν πρόκειται για τη διακοπή του καπνίσματος.

Εξετάστε όλες τις επιλογές σας, χρησιμοποιήστε τις και ξεκινήστε τη μάχη. Είτε πρόκειται για patch, υποκατάστατα, άσκηση, φαγητό και σνακ, ιατρική υποστήριξη... αν πρόκειται να σας βοηθήσει, χρησιμοποιήστε το. Η εξάρτηση από το τσιγάρο είναι ο σοβαρότερος και πιθανά ο μόνος λόγος που δεν θεραπεύεται σε κλινικές, όπως τόσες άλλες εξαρτήσεις, είναι επειδή αυτό είναι ακόμη κατά κάποιον τρόπο «κοινωνικά αποδεκτό». Είναι ακόμα μια πολύ μεγάλη πρόκληση, όπως όλοι οι πρώην καπνιστές μπορούν να σας πουν: όπως επίσης θα σας πουν ότι άξιζε.

Μάθετε από άλλους. Τόσο οι ιστορίες επιτυχίας, όσο και οι ιστορίες αποτυχίας μπορούν να σας βοηθήσουν. Εμπνευστείτε από αυτούς που κατάφεραν να ξεπεράσουν τον εθισμό τους και μάθετε από τα λάθη των άλλων: συνδεθείτε, κατεβάστε μια εφαρμογή, μπείτε σε φόρουμ και γίνετε μέλη σε ομάδες. Ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη είναι η υπερβολική αυτοπεποίθηση: αρχίζετε να πιστεύετε ότι μπορείτε τώρα να ελέγχετε τις συνήθειες σας και επιλέγετε να καπνίσετε μόνο ένα τσιγάρο.

Η αλήθεια είναι ότι πιθανότατα δεν μπορείτε. Κάθε φορά που το κάνετε, μπορεί να επιστρέψετε στο ίδιο επίπεδο εθισμού, όπως και πριν και να ξεκινήσετε πάλι τον ίδιο αγώνα ενάντια στις ισχυρές   παρορμήσεις και τις ακατανίκητες επιθυμίες... όλα από την αρχή. Γι αυτό μην το τολμήσετε, ούτε καν μια τζούρα. Δεν το χρειάζεστε!

Νιώστε αποστροφή για το κάπνισμα. Όλες αυτές οι δυσάρεστες εικόνες από αυτά που το τσιγάρο μπορεί να προκαλέσει, η μυρωδιά που σιχαινόσασταν να αφήνει στα ρούχα και τα μαλλιά σας: αναλογιστείτε τα χειρότερα και αναγκάστε τον εαυτό σας να τα θυμάται κάθε φορά που μπαίνετε στον πειρασμό να πάρετε στα χέρια σας ένα τσιγάρο.

Αν η πρώτη σκέψη στο μυαλό σας είναι το γεμάτο σταχτοδοχείο και τα κιτρινωπά αηδιαστικά σημάδια στον δείκτη σας, ίσως να το σκεφτείτε καλύτερα πριν ανάψετε τσιγάρο. Κρατήστε την αηδιαστική ιδέα στο μυαλό σας για όσο χρονικό διάστημα διαρκέσει η επιθυμία: αν αντισταθείτε, θα είστε μια χαρά.

Αντισταθείτε στις κρίσεις επιθυμίας. Κάθε παρόρμηση μοιάζει με ένα φως που ανάβει στον εγκέφαλό σας και σας προτρέπει να καπνίσετε: τελεία και παύλα! Αλλά όσο έντονες και αν είναι αυτές οι ακατάσχετες επιθυμίες για τσιγάρο, αντισταθείτε και θα δείτε ότι θα μειώνονται σε ένταση και διάρκεια. Από καιρό σε καιρό, όταν νιώθετε αγχωμένοι, θα έχετε πιθανά ακατάσχετη επιθυμία για τσιγάρο, αλλά θα είστε σε θέση να στρέφετε την προσοχή σας σε κάτι άλλο και μάλλον θα μάθετε να αποσπάτε την προσοχή σας από αυτό.

Τι γίνεται με τα επιπλέον κιλά; Δεν έχετε πάρει βάρος. Απλά είστε λίγο φουσκωμένοι με όλη αυτή την… υπερηφάνεια! Οι άνθρωποι συχνά καταλήγουν να βάζουν βάρος μόλις διακόψουν το κάπνισμα: δεν υπάρχει άμεση σχέση. Απλά, οι ενισχυμένες αισθήσεις σας θα αυξήσουν την όρεξή σας και θα εκπλαγείτε από όλες τις νέες γεύσεις, τις μυρωδιές και τις εντάσεις του φαγητού.

Επίσης, φαίνεται πολύ δελεαστικό το να αντικατασταθεί η εξάρτηση με τα σνακ που υποκαθιστούν τις συνήθειες των χειρονομιών, καθώς κρατάνε τα χέρια και το στόμα δραστήρια όπως με το κάπνισμα. Υπάρχουν υγιείς εναλλακτικές λύσεις που μπορείτε να επιλέξετε για να κρατήσετε  το μυαλό «απασχολημένο» και να αντισταθμίσετε τη συνήθεια που χάσατε.

Αλλά, ακόμη κι αν βάλετε μερικά κιλά, να θυμάστε: αν μπορείτε να κόψετε το κάπνισμα, τότε μπορείτε να ξεπεράσετε και αυτό το πρόβλημα. Επίσης (και δεν το λέμε για να το πούμε), σκεφτείτε να γίνετε μέλη του Holmes Place Club. Θα βρίσκεστε σε ένα εντελώς καθαρό, χωρίς καπνό, περιβάλλον και θα κάνετε δραστηριότητες και ασκήσεις που βελτιώνουν την υγεία σας και σας κρατάνε απασχολημένους, ενώ καθαρίζουν το μυαλό σας από δυσάρεστες σκέψεις. Γενικά, θα αποκτήσετε έναν εντελώς νέο τρόπο ζωής που σας αξίζει!

Κάντε περισσότερα πράγματα. Είναι εκπληκτικό το πώς αυτά τα λίγα λεπτά που αφιερώνατε στο κάπνισμα μπορούν να είναι ωφέλιμος χρόνος. Μόλις σταματήσετε το κάπνισμα, θα δείτε ότι θα είστε πιο πρόθυμοι να κάνετε πράγματα που θα σας απασχολούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και που θα κρατάνε το μυαλό και τα χέρια σας απασχολημένα.

Πηγή:Holmes Place

Κάπνισμα: Η ισχυρή επιρροή της οικογένειας

Αναπόσπαστο κομμάτι της οικογενειακής ζωής είναι για την πλειονότητα των Ελλήνων μαθητών το κάπνισμα, αφού οι γονείς ακόμα και από την προσχολική ηλικία των παιδιών τους δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό να καπνίζουν μέσα στο σπίτι, χτίζοντας έτσι ένα «προβληματικό» πρότυπο ενηλίκου.

Ποσοστό μεγαλύτερο από το 60% των μαθητών Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου δηλώνει ότι είτε ένας από τους δύο γονείς του (38,4%) είτε και οι δύο (23,2%) είναι καπνιστές. Από τις απαντήσεις δε των μαθητών αποδεικνύεται η άρρηκτη σχέση της εικόνας του γονέα καπνιστή με την υιοθέτηση αυτής της συνήθειας. Έτσι, στην ερώτηση «οι γονείς σου καπνίζουν», το ποσοστό των θετικών απαντήσεων μεταξύ των καπνιστών ήταν 74,5% και μεταξύ των μη καπνιστών μαθητών 58,2%.

Για τους μισούς μαθητές (48,6%) ο ένας ή και οι δύο γονείς τους κάπνιζαν στο σπίτι όταν ήταν ακόμα στην προσχολική ηλικία (δηλαδή, μικρότεροι των έξι ετών). Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, «ένας γονιός καπνιστής δημιουργεί, στη συνείδηση του εφήβου, οικειότητα με το κάπνισμα και την εικόνα του καπνιστή συνολικά προκαταβάλλοντας τη μελλοντική του συμπεριφορά, αλλά και τις αντιστάσεις που θα αναπτύξει απέναντι στο κάπνισμα. Με τη στάση που τηρούν οι ίδιοι οι γονείς αποτελούν πομπό μηνυμάτων που επιδρούν στην ικανότητά του να αντισταθεί ή να δοκιμάσει να καπνίσει. Δυστυχώς, ελάχιστοι γονείς έχουν επίγνωση των επιπτώσεων της συμπεριφοράς τους στις συνήθειες των παιδιών τους».

Πάντως, οι γονείς συχνά αγνοούν ότι τα παιδιά τους καπνίζουν, αν και –σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οι ίδιοι οι μαθητές– σχεδόν ένας στους τρεις όχι μόνο το γνωρίζει, αλλά και το αποδέχεται. Στην ερώτηση «νομίζεις ότι οι γονείς σου ξέρουν ότι καπνίζεις», το 38,3% των καπνιστών μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησε αρνητικά, το 27,5% απάντησε «ναι και το αποδέχονται» και το 21,4% «ναι και αντιδρούν».

Η ισχυρή επιρροή του καπνίσματος στο οικογενειακό περιβάλλον για τη στάση των παιδιών απέναντι στο τσιγάρο φαίνεται και από τις απαντήσεις των μαθητών σε ό,τι αφορά τη συμπεριφορά των αδελφών τους. Ειδικότερα, οι μαθητές που καπνίζουν δηλώνουν ότι έχουν αδέλφια που επίσης καπνίζουν σε ποσοστό 38,9%. Το αντίστοιχο ποσοστό στους μαθητές που έχουν απλώς δοκιμάσει τσιγάρο είναι 29,9% και στους μαθητές που δεν καπνίζουν μόλις 10,4%.

Είναι συνεπώς φυσικό οι καπνιστές μαθητές να είναι πιο εκτεθειμένοι στο παθητικό κάπνισμα στο σπίτι τους σε σχέση με τους μη καπνιστές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σπίτι των καπνιστών μαθητών «το κάπνισμα επιτρέπεται παντού» σε ποσοστό 37,1%, στο σπίτι των μαθητών που έχουν δοκιμάσει τσιγάρο επιτρέπεται σε ποσοστό 28,7% και στο σπίτι των μη καπνιστών «επιτρέπεται παντού» μόνο σε ποσοστό 11,5%.

Σε δημόσιους χώρους

Πάντως, οι μαθητές στη συντριπτική τους πλειονότητα (ποσοστό 94,4%) θεωρούν ότι δεν είναι σωστό να εκτίθεται κάποιος σε παθητικό κάπνισμα στους δημόσιους κλειστούς χώρους. Το ποσοστό αυτό διαφοροποιείται ανάλογα με το αν ο μαθητής καπνίζει ή όχι, από το 97,7% στους μη καπνιστές μαθητές γυμνασίου στο 73,7% στους καπνιστές. Επτά στους δέκα μαθητές (68,5%) έχουν βρεθεί σε κάποιο χώρο εστίασης ή διασκέδασης όπου αισθάνθηκαν αναπνευστική δυσφορία.

Συνολικά το 83,7% των Ελλήνων μαθητών Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους κλειστούς χώρους. Μεταξύ των καπνιστών, το 47,4% τάσσεται κατά της απαγόρευσης.

Αγοράζουν ελεύθερα τα τσιγάρα

Προϊόν ελεύθερα προσβάσιμο από τους ανηλίκους είναι το τσιγάρο στη χώρα μας. Παρά το γεγονός ότι η ελληνική νομοθεσία απαγορεύει την πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους, τέσσερις στους δέκα μαθητές (40,2%) εκτιμούν ότι θα είναι εύκολο να αγοράσουν τσιγάρα, και μόλις το 13,5% δηλώνει ότι δύσκολα θα το καταφέρει.

Ανάλογα με την «οικειότητα» στο κάπνισμα, οι μαθητές έχουν και διαφορετική αντίληψη για τον βαθμό ευκολίας στην πρόσβαση σε τσιγάρο. Έτσι, οι μαθητές που δηλώνουν ότι δεν καπνίζουν θεωρούν ότι είναι εύκολο να αγοράσουν τσιγάρο σε ποσοστό 30,9%. Το ποσοστό αυτό «εκτοξεύεται» στο 66,3% για τους μαθητές που έχουν δοκιμάσει έστω μία φορά στη ζωή τους να καπνίσουν και στο 78,9% στους καπνιστές μαθητές γυμνασίου. Άλλωστε, 51,8% των καπνιστών δηλώνουν ότι αγοράζουν τα τσιγάρα ελεύθερα μόνοι τους, ενώ ένα ποσοστό της τάξεως του 24,6% τα παίρνει από φίλους και το 8,9% από τους γονείς τους. «Συνένοχος» στο έγκλημα είναι φυσικά ο περιπτεράς, αφού μόλις στο 17% των μαθητών δήλωσε ότι υπήρξε άρνηση από τον πωλητή στη χορήγηση τσιγάρων λόγω της ηλικίας του. Στο 83% των περιπτώσεων ο πωλητής πούλησε τσιγάρα αναντίρρητα.

Η εύκολη πρόσβαση αλλά και η «παρέα» είναι η «συνταγή» για να ξεκινήσει κάποιος το κάπνισμα. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, «στην εφηβεία σημαντική επιρροή στην υιοθέτηση συμπεριφορών και στάσεων ασκείται και από τους συνομηλίκους. Μία ομάδα συνομηλίκων πρέπει να έχει τα ίδια ενδιαφέροντα και προφανώς τις ίδιες συνήθειες. Η υιοθέτηση συμπεριφορών –όπως το κάπνισμα– αποτελεί το κλειδί για την αποδοχή τους στην ομάδα και το μέσο επικοινωνίας μεταξύ τους». Έτσι, το 32,2% των μαθητών δηλώνει πως επηρεάστηκε από την παρέα για να δοκιμάσει τσιγάρο. Το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 46,7% για τους μαθητές που καπνίζουν συστηματικά. Οι μαθητές που πειραματίζονται με το κάπνισμα σε ποσοστό 43,1% δεν θα αρνηθούν να πάρουν τσιγάρο που θα τους προσέφερε κάποιος φίλος τους, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στους συστηματικούς καπνιστές είναι 75%. Και φυσικά το 65,4% των μαθητών που καπνίζουν προτιμά να το κάνει όταν βρίσκεται με παρέα.